Yaratganning mavjudotlari

Islom an’analarida Olloh taoloning ilk yaratgani – Payg‘ambar Muhammad (s.a.v.) ning Nuri haqidagi ta’limot alohida o‘rin tutadi. Ushbu ta’limot ishonchli hadislar va teologik asoslarga tayangan bo‘lib, dunyoning yaratilishining chuqur ma’nosi va Payg‘ambarning yaratishdagi birinchi asos sifatidagi roli haqida ma’lumot beradi. Olloh taoloning Nuri – Mutloq Yaratilmagan azaliy va abadiy Nur. Qur’onda «Nur» surasining 35-oyatida shunday deyiladi: «Olloh osmonlar va yerning Nuri. Uning nurining misoli – ichida chiroq bo‘lgan bir joyga o‘xshaydi, chiroq oynada, oyna esa porloq yulduzdek…» Ushbu oyat Olloh barcha nur, hayot va mavjudot manbai ekanligini ta’kidlaydi. Uning Nuri Mutloq, Yaratilmagan, azaliy, abadiy va bo‘linmasdir. Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) ning Nuri – Birinchi Yaratilishdir. Bir qancha hadislar asosida Allohning ilk yaratgani Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) ning Nuri bo‘lgan. Ushbu nur Olloh taoloning Nuridan yaratilgan va barcha boshqa yaratganlarining birinchi asosiga aylangan. Hadis namunasi – Jabir ibn Abdulloh Al-Ansoriy (Olloh undan rozi bo‘lsin) dan rivoyat qilinadi, u Payg‘ambarga (s.a.v.) dan so‘ragan: – «Olloh taolo ilk nima yaratdi?» Payg‘ambar javob berdilar: – «Albatta, Olloh eng birinchi Payg‘ambaringning Nurini o‘z Nuridan yaratdi va bu nurga xohlagan joyida yurishga ruxsat berdi. O‘shanda hali Lavh, Qalam, Jannat, Do‘zax, farishtalar, osmonlar, yer, quyosh, oy, jinlar va insonlar yo‘q edi…» (Ushbu hadis bir qancha islomiy manbalarda uchraydi). Ushbu nurdan farishtalar, jinlar, insonlar, osmon va yer kabi boshqa yaratishlar paydo bo‘lgan. Payg‘ambar Muhammad (s.a.v.) ning maxsus o‘rni – "Ollohning Do‘sti" Qur’onda Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) Ollohga yaqin va alohida ekanliklari ta’kidlanadi. «Qalam» surasining 4-oyatida shunday deyiladi: – «Albatta, sen ulug‘ axloq egasisan» Bu ularni ajoyib axloqiy va ruhiy kamolotlarini ko‘rsatadi. «Ahzob» surasining 45-46-oyatlarida: –